Herstellen uit vechten /vluchten/ verlammen van angst.

dinsdag, 10 mei 2022

Heb je wel eens van de  polyvagaal theorie gehoord?

Misschien wel eens van vechten, vluchten of verlammen. Dat is waar die theorie over gaat. Onze hersenen en zenuwstelsel hebben een ingebouwd beveiligingssysteem wat ons beschermd bij gevaar of pijn. Een praktisch voorbeeld hier van is waar te nemen bij bijv een auto te water. Er zijn mensen die in het water duiken met risico voor eigen veiligheid zoals het kunnen breken van hun nek.  Er zijn mensen die kijken of rennen weg en er zijn mensen die staan versteend aan de kant toe te kijken. Er zijn ook mensen die rationeel gezond kunnen reageren en 112 bellen en daarna hulp verlenen. Dat is de gezonde modus van het brein . De creatieve modus van mogelijkheden en kansen een staat van zijn waar we in willen zijn. Waar we in zijn als we in balans en veilig zijn.

Als een situatie spannend  of zelfs  gevaarlijk of te pijnlijk wordt, dat kan bijvoorbeeld  bij trauma, heftige emoties maar ook door angst,  spanning  of stress. Dan schakelen het zenuwstelsel over  in een beveiligingsmodus. De hoeveelheid spanning/ beladenheid die in een situatie aanwezig is bepaald waar we naar toe schakelen.

Dat kan zijn in de vecht /vlucht  modus. De modus van handelen door in actie over te gaan of je juist in veiligheid terug te trekken. Misschien herkenbaar in drukker worden of in een hoekje weg duiken. Het gaan doen en niet meer goed na denken want dat is het gevolg van deze modus. Het logisch nadenken wordt als gevolg van deze reactie minder  goed. Dat doen de hersenen automatisch omdat alle aandacht uit gaat naar het overleven.

Hierdoor gaat ook lichamelijk wat veranderen. De spijsvertering verloopt minder goed. De bloeddruk en ademhaling  gaan om hoog, spierspanning, alertheid en prikkelgevoeligheid  nemen toe . Het lichaam wordt in een staat van paraatheid gebracht en er komen hormonen als adrenaline  vrij.  Als dit ongemakkelijke alerte gevoel blijft  dan kan ontstaan dat we  terug trekken van deze ongemakkelijke gevoelens in het lichaam . Als dit niet voldoende oplost doordat de veiligheid  niet hersteld dan kan het onrustige gevoel  een langdurige  staat van zijn worden. Naast  vechten of vluchten is ook onderwerpen een reaktie vamnuit dit systeem. Huilen  met als doel  hulp en of  veiligheid te creëren of pleasen zodat de ander voor jou minder onveilig wordt  of een situatie sussen zijn ook onbewuste overlevingsreaktie reakties . Deze  overlevingsreakties ontstaan bij toenemende spanning/ stress of onveiligheid in het contact met anderen. (Wat in de kinderjaren het meest effectief bleek te zijn herhaald zich ook in het volwassen gedrag bij toenemende spanning logisch nadenken wordt onbewust reageren).

Als de heftigheid te extreem is dan schakelen de hersenen en het energetische als een reflex nog dieper  naar de modus van freeze, verlamming van angst, of flauwvallen. Er is geen logisch denken meer aanwezig.  Alles zowel lichamelijk als mentaal is onbewust en automatisch gericht op overleven.  Dit is te herkennen aan signalen als: prikkelgevoeligheid, hoge spanning, een apathisch afwezig gevoel, zweverig voelen maar ook hoofdpijn en duizelig zijn kunnen hier signalen van zijn.

De verbinding vanuit het zenuwstelsel met het lichaam is door de grote beladenheid en onveiligheid over geschakeld op een automatisch reactie patroon . Dit alles kan tijdelijk zijn zoals bij een onverwachtse knal. Waardoor  je even kort in elkaar krimpt van schrik. Als de onveiligheid aanhoud zoals  bijv  bij PTSS dan kan het een staat van zijn worden die je soms niet meer herkend als overlevings reaktie. Ik hoor soms mensen zeggen;  zo ben ik nu eenmaal of ik voel mij net een wandelend hoofd.

Werken met  het bewust ervaren van veiligheid en los laten van de opgedane spanning/emoties via het lichaam draagt bij aan herstel. De beweging vorm geven die je had willen maken in het moment van trauma/ een situatie is hier ook helpend in. Ook door  te gronden en healing van het energetische draagt bij aan herstel. Ik werk met healing en trauma behandeling en oefeningen die ik voor een  deel zelf ontwikkeld heb op basis van kennis van het energetische, traumabehandeling en de polyvagaal theorie. Deze oefeningen gebruik ik in de behandeling en leer ik je aan om bij oplossende  spanning/ stress zelf  te kunnen toepassen.

Een eenvoudige oefening is te lezen op:

https://www.helendbewegen.nl/blog/gronding-een-oefening-die-je-kan-gebruiken-om-jezelf-te-gronden/